Joseph Smith Fletcher (1863-1935) – jeden z najpłodniejszych angielskich autorów kryminałów

Wśród autorów o największej liczbie napisanych powieści kryminalnych, wyróżnia się Joseph Smith Fletcher. Nie dorównał on co prawda w liczbie powieści kryminalnych Edgarowi Wallace’owi (Fletcher napisał tylko ok. 100…), ale trzymał też równiejszy poziom swoich książek. Czasami Fletcher bywa zaliczany do twórców złotej ery kryminału – czyli kryminałów anglojęzycznych pisanych według ścisłych reguł (zob. artykuł van Dine na ten temat). Był jednak on jakby prekursorem tych czasów, pewnym pomostem pomiędzy Conan-Doyle’m i jego Sherlockiem Holmesem a Agathą Christie i innymi twórcami lat 20. i 30. XX w., jak G. K. Chersterton. Część jego kryminałów nie spełnia surowych norm narzuconych przez van Dine’a i jemu podobnych. Wprowadzane są wątki romansowe oraz dodatkowe postaci w trakcie rozwijającej się akcji. Właśnie mnogość osób pojawiających się w kryminałach Fletchera jest obok częstego sięgania do spraw z przeszłości i jest jego powieściową wizytówką. Dzięki temu kryminały te nie zestarzały się chyba aż tak bardzo i całkiem przypominają współczesne powieści, czy chociażby brytyjski serial Morderstwa w Midsomer.

Joseph Smith Fletcher (7 lutego 1863 – 30 stycznia 1935) był angielskim dziennikarzem i autorem. Napisał ponad 230 książek na różne tematy, tworzył zarówno beletrystykę, jak i literaturę faktu. Należy również do najbardziej płodnych angielskich pisarzy kryminałów.

W wieku 20 lat Fletcher rozpoczął pracę w dziennikarstwie, jako redaktor w Londynie. Następnie wrócił do rodzinnego Yorkshire, gdzie pracował najpierw w Leeds Mercury pod pseudonimem A Son of the Soil, a następnie jako specjalny korespondent Yorkshire Post relacjonując koronację Edwarda VII w 1902 r.

Pierwsze opublikowane książki Fletchera były zbiorami poezji. Następnie napisał liczne dzieła z zakresu fikcji historycznej i historii, z których wiele dotyczyło Yorkshire, dzięki czemu stał się członkiem Królewskiego Towarzystwa Historycznego.

Michael Sadleir stwierdził, że powieść historyczna Fletchera When Charles I Was King (1892) była jego najlepszym dziełem. Fletcher napisał kilka powieści o życiu wiejskim naśladując Richarda Jefferiesa, pierwsza z nich to The Wonderful Wapentake (1894).

W 1914 roku Fletcher stworzył swoją pierwszą powieść detektywistyczną, a następnie jeszcze ponad sto innych, w wielu z nich występuje prywatny detektyw Ronald Camberwell (m.in. w Morderstwie we Wrides Park).

Fletcher bywa czasami błędnie określany jako autor „Złotej Ery Kryminału”, ale w rzeczywistości był on prawie współczesny Conan-Doyle’owi. Większość jego kryminałów znacznie wyprzedza tę epokę, a nawet te nieliczne, które zostały opublikowane w jej ramach, nie odpowiadają zamkniętej formie i ścisłym regułom wyznawanym, jeśli nie bezwzględnie przestrzeganym, przez pisarzy „Złotej Ery”.

Tytuły tłumaczone i wydane w języku polskim:

• Kobieta o dwóch nazwiskach (Rayner-Slade amalgamation, 1917, polskie wydanie 1930, 2015 LTW)
• Morderstwo w Middle Temple (The Murder at Middle Temple, 1919 pierwsze polskie wydanie 2022)
• Brylant śmierci (Orange-yellow diamond, 1920 kilka polskich wydań od 1930, ostatnie LTW)
• Tajemnica dworu Markenmore (Markenmore mystery, 1921, polskie wydanie 1930, 2015 LTW)
• Tajemnica morderstwa w Raju (The Paradise Mystery or Wrychester Paradise, 1921, pierwsze polskie wydanie 2022)
• Morderstwo w Wrides Park (Murder at Wrides Park, 1931, nasze wydanie z 2019 r.)
• Jedyny świadek znika (Murder of the only witness, 1933; polskie wydanie 1934 i 2017 LTW)
• Śmierć Mazaroffa (Mazaroff murder, polskie wydanie 1935)

Szczególnie warty uwagi jest tytuł Morderstwo w Middle Temple, należący do przełomowych angielskich kryminałów i oceniany jako jeden z najlepszych utworów Fletchera.